Folik Asit Nedir, Ne İşe Yarar? Eksikliği ve Faydaları
TÜM ÜYELERİMİZE KARGO BEDAVA
Sepetim
Sepetinizde ürün bulunmamaktadır
Ara Toplam :
KDV (%KDV (%1) :
Kargo Ücreti:
Toplam :
Sepet

Folik Asit Nedir, Ne İşe Yarar? Eksikliği ve Faydaları

Yayınlanma Tarihi: 04.10.2024

Güncelleme Tarihi: 04.10.2024

Folik Asit Nedir, Ne İşe Yarar? Eksikliği ve Faydaları

Folik Asit, B9 Vitamini yani Folatın sentetik formudur. Birçok kritik biyolojik süreçte yer alan temel bir besindir. Folat doğal olarak yeşil yapraklı sebzeler, baklagiller ve turunçgiller gibi çeşitli gıdalarda bulunurken, folik asit stabilitesi ve daha yüksek biyoyararlanımı nedeniyle takviyelerde ve zenginleştirilmiş gıdalarda yaygın olarak kullanılır. Hücre bölünmesi ve büyümesi için önemli olan DNA ve RNA sentezinde kilit rol oynayan suda çözünen bir vitamindir. Bu işlev, hücre bölünmesi ve doku büyümesi için hayati öneme sahiptir. Özellikle hamilelik gibi hızlı hücre büyümesi gereken dönemlerde önemli rol oynar. [1]

 

Hamilelikte Folik Asit

Hamilelik süresince annenin beslenmesi hem kendi için hem de bebek için oldukça önemlidir. Gelişmekte olan fetüste nöral tüp defektlerini önlemeye yardımcı olur. Bu dönemde folik asit ihtiyacı 2 katına çıkar, çünkü dokuların oluşumunda bir takım değişiklikler meydana gelir ve fazladan kan gereksinimini karşılamak için gereklidir. Folik asit suda çözündüğü için vücudumuzda depolanmaz. Bundan dolayı folik asit ihtiyacı sadece besinlerden alınamayacağından dolayı hamilelere günlük folik asit takviyesi önerilir, Hamilelik sürecinde folik asidin yokluğu nöral tüp defektine yol açabilir[2]. Nöral tüp defekti embriyonun 1.ayında ortaya çıkar ve hayatın sonuna kadar kritik engelliliğe neden olabilir. Bebeklerde beyin ve omurilikte bir sorun görülür. NTD’ler hamileliğin ilk 28 gününde beyin ve omuriliğin tam olarak oluşamaması sonucu meydana gelir. Bu dönemde çoğu kadın hamile olduğunun farkında bile olmayabilir. Bu yüzden kadınların hamile kalmadan önce folik asit alımını arttırmaları büyük önem taşır. Folik asidin DNA ve RNA üzerindeki etkisi, folik asidin hamilelik boyunca fetüsün gelişmesinde de bir fark yaratacağını ortaya koymuştur [3]. Bunlara ek olarak, Folik asidin gebelikten önce ve sırasında yeteri kadar alınmaması, artan spina bifida ve anensefali riski ile bağlantısı olduğu ortaya çıkmıştır Spina Bifida ise tek bir omurun kaynaşmamasından dolayı görülen bir hastalıktır.
 
 

Yetişkinlerde Folik Asit

Yetişkinlerde folik asit, yükseldiğinde kalp hastalığı riskinin artmasıyla ilişkili bir amino asit olan homosistein seviyelerini düzenleyerek kardiyovasküler sağlığı destekler. Ayrıca kırmızı kan hücresi oluşumuna yardımcı olarak, özellikle kötü beslenen veya çölyak hastalığı gibi besin emilimini etkileyen durumları olan kişilerde anemiyi önler.[4]
Folik asit ayrıca kanser önleme, bilişsel işlev ve hatta zihinsel sağlıktaki potansiyel rolü açısından incelenmiştir ve bazı kanıtlar depresyon tedavisine yardımcı olabileceğini düşündürmektedir.

 
 
 
Vitafenix Aktif B Kompleks Quatrefolic tescilli folik asitin aktif formunu içermektedir. 
 
Aktif folat olan metilfolat ise, kan-beyin bariyerini geçebilen tek folat formu olduğundan nörolojik sağlığı destekleyebilir. Anksiyolitik etkiye sahiptir. 
 Beyne ulaşabilen bu form, özellikle homosistein seviyelerini düşürmeye yardımcı olarak beyin fonksiyonlarını olumlu etkileyebilir ve bazı çalışmalarda anksiyete ve depresyon semptomlarını hafifletme potansiyeli gösterdiği için anksiyolitik etki taşıdığı düşünülmektedir.

 

 

Folik Asidin Faydaları

Kardiyovasküler Sağlık

Folik asit, homosistein seviyelerini düzenleyerek kalp sağlığının korunmasında çok önemli bir rol oynar. Yüksek homosistein, kalp krizi ve felç dahil olmak üzere kardiyovasküler hastalıklar için bilinen bir risk faktörüdür. Folik asit, B6 ve B12 vitaminleriyle birlikte homosisteini metiyonine dönüştürerek kardiyovasküler rahatsızlıkların gelişme riskini azaltmaya yardımcı olur.
 

Kırmızı Kan Hücresi Oluşumuna Destek ve Aneminin Önlenmesi

Folik asit, vücutta oksijen taşıyan sağlıklı kırmızı kan hücrelerinin üretimi ve olgunlaşması için gereklidir. Eksikliği, büyük, olgunlaşmamış kırmızı kan hücrelerinin varlığı ile karakterize edilen megaloblastik anemiye yol açabilir. Bu durum aşırı yorgunluk, halsizlik, nefes darlığı ve konsantrasyon güçlüğü gibi semptomlara yol açar. Çoğu durumda, folik asit takviyesi bu semptomları etkili bir şekilde tersine çevirebilir ve normal kırmızı kan hücresi üretimini geri kazandırabilir. Aynı zamanda, besin alımının zayıf olabileceği veya çölyak hastalığı gibi besin emilimini etkileyen durumlara sahip bireyler için folik asit takviyesi anemiyi önleyebilir veya düzeltebilir.
 

Bilişsel İşlev ve Ruh Sağlığı

Son çalışmalar, folik asidin özellikle yaşlı yetişkinlerde bilişsel işlev ve ruh sağlığını iyileştirmede potansiyel faydaları olabileceğini düşündürmektedir. Folik asidin sağlıklı beyin fonksiyonlarını destekleyerek ve homosistein seviyelerini düzenleyerek yaşa bağlı bilişsel gerileme ve bunama riskini azaltmaya yardımcı olabileceğini göstermektedir. Ayrıca, folik asit ruh halinin iyileşmesiyle ilişkilendirilmiştir ve geleneksel antidepresan tedavileriyle birlikte kullanıldığında depresyon semptomlarını hafifletmeye bile yardımcı olabilir.
 

Potansiyel Kanser Önleme

Folik asidin kanserin önlenmesindeki rolüne yönelik ilgi giderek artmaktadır. Bazı kanıtlar, yeterli folat alımının bazı kanserlerin, özellikle de kolorektal kanserin gelişme riskini azaltabileceğini göstermektedir. Bunun nedeni, folatın DNA sentezi ve onarımında rol oynaması ve kansere yol açabilecek mutasyonları önlemeye yardımcı olmasıdır. Bununla birlikte, aşırı folik asit takviyesi önceden kanser öncesi rahatsızlıkları olan bireylerde ters etkiye sahip olabileceğinden hassas bir denge söz konusudur.
 

Ortaya Çıkan Diğer Faydalar

Folik asit, osteoporozun önlenmesi ve işitme kaybının azaltılması gibi diğer alanlarda da iyileştirilmiş sonuçlarla ilişkilendirilmiştir, ancak bu etkileri kesin olarak belirlemek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır. Örneğin, bazı çalışmalar folik asidin yaşa bağlı işitme kaybına karşı koruma sağlayarak işitmeyi iyileştirmeye yardımcı olabileceğini düşündürmektedir. Ayrıca folat, kemik yoğunluğunu etkileyebilen homosistein seviyelerini düzenleyerek kemik sağlığında rol oynar
 

Folik Asit Takviyeleri için Önerilen Dozaj

 
Önerilen günlük folik asit alımı yaşa, cinsiyete ve belirli sağlık koşullarına bağlı olarak değişir. Aşağıda günlük folik asit alımı için genel kurallar verilmiştir:[5]
 
  • Yetişkinler (Erkekler ve Kadınlar): Günde 400 mikrogram mcg
  • Hamile Kadınlar: Nöral tüp defekti riskini azaltmak için günde 400-800 mcg 
  • NTD Geçmişi Olan veya Yüksek Risk Altındaki Kadınlar: Sağlık uzmanları tarafından önerildiği şekilde günde 4.000 mcg'ye kadar 
Folik asit takviyeleri hamile kadınlar için gerekli olsa da diğerleri folat içeren gıdalar açısından zengin dengeli bir diyetle yeterli miktarda alabilir. Bununla birlikte, emilim bozuklukları veya yetersiz diyet alımı gibi bazı durumlarda takviye gerekli olabilir.
 
Güvenlikle İlgili Hususlar: Aşırı folik asit alımı B12 vitamini eksikliğini maskeleyebilir ve bu da tedavi edilmediği takdirde nörolojik komplikasyonlara yol açabilir. Bu nedenle, tıbbi gözetim altında olmadıkça günde 1.000 mcg'den fazla folik asit tüketmekten kaçınmak önemlidir.
 

Sonuç

 
Folik asit genellikle hamilelikle ilişkilendirilse de hamile olmayan bireyler için de önemli faydalar sağlar. Kardiyovasküler korumadan bilişsel desteğe ve kanserin önlenmesine kadar, bu temel vitamin genel sağlığın korunmasında hayati bir rol oynar. Diyet veya takviyeler yoluyla düzenli folik asit alımı, vücudun en iyi şekilde çalışmasını sağlamaya yardımcı olabilir ve çeşitli sağlık koşullarını önleyebilir.
 

Referanslar

 
1- McNulty, H., Ward, M., Caffrey, A., & Pentieva, K. (2023). Contribution of folic acid to human health and challenges of translating the science into effective policy: A call to action for the implementation of food fortification in Ireland. Proceedings of the Nutrition Society, 82(2), 91-103. https://doi.org/10.1017/S0029665123002719
2- Li, Z., Zhang, L., & Liu, Y. (2014). Folic acid supplementation and pregnancy: More than just neural tube defect prevention. Journal of Biomedical Science, 21(77). https://doi.org/10.1186/s12929-014-0077-z
3- Scholl, T. O., & Johnson, W. G. (2000). Folic acid: Influence on the outcome of pregnancy. American Journal of Clinical Nutrition, 71(5 Suppl), 1295S–1303S. https://doi.org/10.1093/ajcn/71.5.1295S
4- McNulty, H., Ward, M., Caffrey, A., & Pentieva, K. (2023). Contribution of folic acid to human health and challenges of translating the science into effective policy: A call to action for the implementation of food fortification in Ireland. Proceedings of the Nutrition Society, 82(2), 91-103. https://doi.org/10.1017/S0029665123002719
5- Britannica, T. Editors of Encyclopaedia (2024, August 22). folic acid. Encyclopedia Britannica. https://www.britannica.com/science/folic-acid
6-Stahl SM. Novel therapeutics for depression: L-methylfolate as a trimonoamine modulator and antidepressant-augmenting agent. CNS Spectr. 2007 Oct;12(10):739-44.
7-Bottiglieri T, Laundy M, Crellin R, Toone BK, Carney MW, Reynolds EH. Homocysteine, folate, methylation, and monoamine metabolism in depression. J Neurol Neurosurg Psychiatry. 2000 Aug;69(2):228-32. 
 
 
 

Ürünlerimiz ilaç değildir, gıda takviyesidir. Herhangi bir hastalığın önlenmesi veya tedavi edilmesi amacıyla kullanılamaz. Gıda takviyeleri normal beslenmenin yerine geçemez. Hamilelik veya emzirme döneminde ilaç ve gıda takviyesi kullanma konusunda doktorunuza danışınız. Tüm ürünlerimiz T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından ruhsatlı ve onaylıdır.

iyzico
Bu site Turmedya. tarafından hazırlanmıştır