Diyabetik nöropati, diyabetli bireylerin yaklaşık %50’sini etkileyen ve periferik sinirleri yavaş yavaş zedeleyerek kronik ağrı, duyu kaybı ve ayak ülserleri gibi ciddi sorunlara yol açan yaygın bir mikrovasküler komplikasyondur. Dünya genelindeki meta-analizler, hastalığın hem tip 1 hem de tip 2 diyabette yaşam kalitesini belirgin biçimde düşürdüğünü; depresyon, uyku bozukluğu ve amputasyon riskini katladığını göstermektedir ^1 ^2.
Daha fazla ayrıntı için Nöropati Nedir? başlıklı genel rehberimizi ziyaret edin.
Diyabetik Nöropati Nedir?
Diyabetik nöropati, uzun süreli hiperglisemiye bağlı sinir hasarı olarak tanımlanan ve en sık “distal simetrik sensörimotor polinöropati” biçiminde görülen kronik bir diyabet komplikasyonudur. Klinik tanı; diyabet öyküsüne eklenen duyusal kayıp, ağrı veya otonom disfonksiyon bulguları ile, gerekli durumlarda sinir iletim hızı (NCV) testleriyle doğrulanır 1.
Temel Tanım ve Tanı Kriterleri
-
Toronto Konsensüs Kriterleri diyabetik nöropatiyi, diyabet tanısından sonra ortaya çıkan, periferik sinir fonksiyon bozukluğu belirtileri ve/veya test anormallikleri olarak tanımlar.
-
En az bir pozitif semptom (yanma, karıncalanma, allodini) veya negatif bulgu (duyusal kayıp) yanında, sinir iletim testinde gecikme diyagnozu güçlendirir.
Patofizyolojiye Kısa Bakış
Aşağıdaki mekanizmalar, sinir liflerinde yapısal ve işlevsel bozulmaya yol açar:
Ana Mekanizma |
Özet Etki |
Poliol Yolu Aktivasyonu |
Glukozun sorbitole dönüşümü → hücre şişmesi, iletim yavaşlığı |
Oksidatif Stres Artışı |
Serbest radikaller miyelin kılıfa zarar verir |
İleri Glikasyon Ürünleri (AGEs) |
Nöronal proteinlerde çapraz bağlanma → iletim bozukluğu |
Mikrovasküler İskemi |
Endonöral hipoksi, akson dejenerasyonu |
Alt Tipler (Örnekler)
-
Ağrılı distal polinöropati
-
Proksimal motor nöropati (amyotrofi)
-
Otonomik nöropati
-
Fokal mononöropati
Daha fazla genel bilgi için “Nöropati Nedir?” başlıklı rehberimizi ziyaret edin.