Magnezyum Eksikliği Nedir?
Magnezyum eksikliği, insan vücudunun ihtiyaç duyduğu magnezyum düzeyinin uzun süreli karşılanamaması durumudur. Vücutta birçok önemli biyokimyasal reaksiyonun gerçekleşmesi için gerekli olan bu mineralin yeteri kadar bulunmadığı durumlarda kas fonksiyonları, sinir sistemi sağlığı, enerji üretimi, protein sentezi, kemik sağlığı ve kalp-damar fonksiyonları gibi farklı açılardan olumsuz etkiler görülebilir.
Kısa süreli magnezyum düşüklüğü, her bireyin yaşayabileceği sorunlardandır. Ancak düşük magnezyum seviyesi uzun süreli olur ise ciddi problemleri beraberinde getirebilmektedir. Bu sorunu yaşayan kişi hem fiziksel hem de zihinsel açıdan problemler ile karşılaşabileceği için mutlaka tedavi edilmesi gerekir.
Magnezyum Eksikliğinin Belirtileri Nelerdir?
Vücuttaki magnezyumun olması gerekenden daha az bulunması durumunda birtakım belirtiler ortaya çıkabilmektedir. Aşağıda sıralanan belirti ve semptomlar, magnezyum eksikliğinin işareti olabilir:
- Kas krampları (özellikle bacak kaslarında)
- Kas gerginliği ve kas ağrıları
- Yorgunluk, halsizlik, enerji düşüklüğü
- Sinir sistemi sorunları (anksiyete, sinirlilik, irritabilite, depresyon, uyku sorunları, konsantrasyon bozukluğu, hafıza problemleri)
- Kalp ritmi bozuklukları
- Migren tipi baş ağrısı
- İştah kaybı ve sindirim sorunları (bulantı, kusma, karın ağrısı, kabızlık, ishal)
- Kemik sağlığı sorunları
Bu belirtilerin etkileri ve şiddeti, kişiden kişiye değişmektedir.
Magnezyum Eksikliğinin Nedenleri Nelerdir?
Vücudun temel fonksiyonlarını sürdürebilmesi için magnezyum gibi vitamin ve minerallere yeteri kadar sahip olması gerekmektedir. Magnezyum eksikliği, çeşitli nedenlerden kaynaklanabilirken bunlar şu şekilde sıralanmaktadır:
- Yetersiz beslenme: Magnezyum, vücut tarafından üretilemeyen bir mineral olduğundan dışarıdan alınması gerekmektedir. Dengesiz ve yetersiz beslenme, magnezyum eksikliğine yol açabilir. Özellikle işlenmiş gıdalar, rafine edilmiş tahıllar, şekerli yiyecekler ve alkollü içeceklerle beslenme, magnezyum alımını azaltabilir.
- Sindirim sorunları: Bazı sindirim sorunları, magnezyum emilimini etkileyebilir. Örneğin, ince bağırsak hastalıkları, irritabl bağırsak sendromu, çölyak hastalığı, inflamatuar bağırsak hastalığı gibi durumlar magnezyum emilimini bozabilir.
- Böbrek hastalıkları: Böbrekler, vücuttaki magnezyumun dengesini sağlamada önemli bir rol oynar. Böbrek hastalıkları veya böbrek fonksiyonlarının bozulduğu durumlar, magnezyum eksikliğine neden olabilir.
- Diyabet: Diyabetli bireylerde, yüksek kan şekeri seviyeleri ve idrara fazla miktarda glukoz atılımı, magnezyum atılımını artırarak eksikliğe yol açabilir.
- Uzun süreli ilaç kullanımı: Bazı ilaçların kullanımı da vücuttaki magnezyum seviyesini düşürebilir. Özellikle diüretikler (idrar söktürücüler), antibiyotikler, kemoterapi ilaçları bu etkiye sahip olabilir.
- Aşırı terleme ve idrara çıkma: Aşırı terleme veya idrara çıkma, vücuttan magnezyum kaybına neden olabilir. Bu durum, yoğun egzersiz, aşırı sıcak hava koşulları, ateş, ishal veya idrar söktürücü kullanımı gibi faktörlerle ilişkili olabilir.
- Stres: Kronik stres durumları, vücuttaki magnezyum düzeylerini etkileyebilir.
Magnezyum Eksikliği Nasıl Teşhis Edilir?
Teşhis aşamasında en sık kullanılan yöntem kan testleridir. Kişiden alınan kan örneği ile vücuttaki magnezyum seviyesi ölçülebilmektedir. Magnezyum eksikliği belirtilerini yaşayan kişiler, bunları mutlaka doktoru ile paylaşmalıdır.
Teşhis aşamasında uygulanan yöntemler şu şekildedir:
- Serum magnezyum testi: Bu test, kanda bulunan serbest magnezyum seviyesini ölçmektedir. Normal değerler, genellikle 1.7-2.3 mg/dL (miligram/desilitre) arasında olmalıdır. Daha düşük seviyeler magnezyumun eksikliğini işaret etmektedir.
- Total magnezyum testi: Kan plazmasında hem serbest hem de proteinlere bağlı magnezyumu ölçen total magnezyum testi, magnezyum eksikliğinin daha erken aşamalarını tespit etmeye yardımcı olur.
- Hücre içi magnezyum testi: Kandan izole edilen eritrositlerde hücre içinden magnezyum düzeyi ölçülebilir. Magnezyum işlevini hücre içerisinde gerçekleştirdiği için en güvenilir yöntemin bu test olduğu düşünülmektedir.
- İdrar magnezyum testi: İdrardaki magnezyum seviyelerini ölçmek için kullanılan idrar magnezyum testi, magnezyumun böbreklerden atılımını değerlendirmek için kullanılır. Düşük idrar magnezyum düzeyleri, eksiklik durumunda görülür.
Magnezyum eksikliği teşhisi yapılırken, belirtiler ve semptomlar da dikkate alınır. Bu nedenle, doktorunuza belirtilerinizi açıklamak ve detaylı bir sağlık geçmişi vermek önemlidir.
Magnezyum Eksikliği Nasıl Tedavi Edilir?
Magnezyum eksikliği tedavisi genellikle magnezyum takviyeleri, beslenme düzeninde değişiklikler ve bazı yaşam tarzı değişikliklerini içermektedir. Yaş ve cinsiyet faktörleri dikkate alınarak kişinin vücudunda bulunması gereken magnezyum düzeyi belirlenerek uygun tedavi yöntemlerine başvurulmaktadır.
Bu aşamada yapılabilecekler şu şekildedir:
- Magnezyum takviyeleri: Doktorunuz, magnezyum eksikliğini tedavi etmek için size uygun magnezyum takviyeleri önerebilir. Takviyeler genellikle magnezyum oksit, magnezyum sitrat, magnezyum glisinat veya magnezyum malat formunda bulunur. Dozaj ve kullanım süresi, doktorunuz tarafından belirlenecektir. Sabah ve gece magnezyumu ayrı saşelerde Vitafenix Magna P ürününde bulunmaktadır. Böylece hem sabah hem gece magnezyum desteği sağlamaktadır.
- Beslenme düzeninde değişiklikler: Magnezyum açısından zengin besinleri tüketmek, eksikliği tedavi etmede yardımcıdır. Yeşil yapraklı sebzeler (ıspanak, pazı, lahana), badem, kabak çekirdeği, kabak, avokado, siyah fasulye, tam tahıllar ve muz gibi gıdalar magnezyum açısından zengin kaynaklardır. Bu gıdaları beslenme düzeninize dahil etmek önemlidir.
- Alkol tüketimini sınırlamak: Alkol, magnezyum emilimini olumsuz etkileyerek eksikliğe neden olan bir faktördür. Magnezyum eksikliği olan kişiler, alkol tüketimini sınırlamalı veya mümkünse tamamen kaçınmalıdır.
- İlaçların gözden geçirilmesi: Bazı ilaçlar, magnezyum emilimini azaltabilmekte veya böbreklerden atılımını artırabilmektedir. Eğer magnezyum eksikliği ilaç kullanımıyla ilişkiliyse, doktorunuz alternatif ilaçları veya dozaj ayarlamalarını değerlendirecektir.
Magnezyum Eksikliğinin Yol Açtığı Sağlık Sorunları Nelerdir?
Magnezyum, vücut fonksiyonlarının sağlıklı bir şekilde devam edebilmesi için hayati öneme sahiptir. Vücut, yeteri kadar magnezyum ile beslenemiyor ise aşağıdaki sağlık sorunları ortaya çıkabilmektedir:
- Yorgunluk ve enerji düşüklüğü
- İmmün sistemin zayıflaması
Magnezyum Takviyesi Magnezyum Eksikliğine İyi Gelir Mi?
Magnezyum takviyesi, magnezyum eksikliğinin giderilmesinde kullanılan en etkili tedavi yöntemidir. Bu takviyeler, vücuda magnezyumun doğrudan alınmasını sağlayarak eksikliğin giderilmesine yardımcı olur. Takviyeler, magnezyum oksit,
magnezyum sitrat, magnezyum glisinat veya
magnezyum malat gibi farklı formlarda bulunabilir. Magnezyum takviyesinin kullanım sıklığı ve dozajı, eksikliğin şiddetine, semptomlara ve genel sağlık durumuna göre belirlenmektedir.
Magnezyum Takviyesi Nasıl Kullanılmalı?
Magnezyum takviyesi, aç veya tok karna kullanılabilmektedir. Ancak aç karna kullanıldığında daha yüksek emilim elde edilmektedir. Hızlı etki gösterdiğinden sabah saatlerinde kullanıldığında vücudun enerjisini yükseltmektedir. Bisglisinat formu gece kullanıldığında ise uyku kalitesini artırarak olumlu katkı sunmaktadır.
Magnezyum Takviyesi Aç Karna Mı Kullanılır?
Magnezyum takviyesinin aç veya tok karnına alınması konusunda net bir kural bulunmamaktadır. Bazı magnezyum takviyeleri, yiyeceklerle birlikte alınması önerilirken, bazıları aç veya tok karnına alınabilir. Aç karna almak, yüksek emilim elde edilmesini; tok karna almak ise daha iyi tolere edilmesini sağlamaktadır. Mide probleminiz bulunuyorsa tok karna almanız tavsiye edilmektedir.
Magnezyum Hangi Besinlerde Var?
Çeşitli besinlerde doğal olarak bulunan bir mineral olan magnezyumun en yoğun olduğu besinler şu şekildedir:
- Ispanak, pazı, lahana ve roka gibi yeşil yapraklı sebzeler
- Badem, fındık, ceviz, kabak çekirdeği, susam, chia tohumu ve keten tohumu gibi kuru yemişler ve tohumlar
- Nohut, mercimek, fasulye ve bezelye gibi baklagiller
- Tam buğday, kepekli pirinç, yulaf, çavdar ve arpa gibi tam tahıllar
- Somon, alabalık, uskumru gibi yağlı balıklar, karides ve istiridye gibi deniz ürünleri
- Yoğurt, kefir, peynir gibi süt ve süt ürünleri
- Kakao oranı yüksek olan bitter çikolata
Kabak Çekirdeği
Kabak çekirdeği, magnezyum açısından zengin bir kaynaktır. Yaklaşık olarak 100 gram başına 535-550 mg magnezyum içerir. Bu miktar, günlük magnezyum ihtiyacının büyük bir kısmını karşılar.
Tam Tahıllı Gıdalar
Tam tahıllı gıdalar genellikle magnezyum açısından zengin kaynaklardır:
- Kepekli buğday unu (1 fincan, yaklaşık 227 gram): 327 mg magnezyum
- Tam buğday ekmeği (1 dilim, yaklaşık 28 gram): 24 mg magnezyum
- Yulaf ezmesi (1 fincan, yaklaşık 234 gram): 166 mg magnezyum
- Kepekli pirinç (1 fincan, yaklaşık 185 gram): 86 mg magnezyum
- Çavdar ekmeği (1 dilim, yaklaşık 32 gram): 22 mg magnezyum
- Arpa (1 fincan, yaklaşık 200 gram): 65 mg magnezyum
Avokado
Avokado, magnezyum içeriği açısından zengin olan bir meyvedir. Yaklaşık olarak 100 gram avokado, ortalama olarak 29-41 mg magnezyum içerir. Bununla birlikte, avokadoların büyüklüğü ve olgunluk derecesi de içeriği etkileyebilir. Aynı zamanda sağlıklı yağlar, lifler,
C vitamini, E vitamini ve diğer besin maddeleri açısından da zengindir.
Bitter Çikolata
Bitter çikolata, kakao oranının yüksek olduğu bir çikolata çeşididir ve magnezyum içeriğiyle dikkat çeker. Kakao, doğal olarak magnezyum bakımından zengin bir kaynaktır. Bu nedenle bitter çikolata da magnezyum içermektedir. Genel olarak yaklaşık olarak 100 gram bitter çikolata, ortalama olarak 160-170 mg magnezyum içerir.
Kuru Baklagiller
Kuru baklagiller, magnezyum açısından zengin olan bir bitki protein kaynağıdır. Bazı kuru baklagillerin 100 gramda içerdikleri yaklaşık magnezyum değerleri şu şekildedir:
- Nohut: 77 mg
- Mercimek: 36 mg
- Fasulye: 25 mg
- Bezelye: 33 mg
- Barbunya: 176 mg
Günlük Magnezyum İhtiyacı Ne Kadar?
Günlük magnezyum ihtiyacı kişinin yaşına, cinsiyetine ve sağlık durumuna bağlı olarak değişir. Dünya Sağlık Teşkilatı ve Almanya Beslenme Enstitüsü tarafından yapılan çalışmalara göre insan vücudu günde yaklaşık 280 – 350 mg magnezyuma ihtiyaç duymaktadır. Genel olarak, yetişkinler için önerilen günlük magnezyum alım miktarları aşağıdaki gibi belirlenmiştir:
- Erkekler (19-30 yaş): Yaklaşık 400-420 mg
- Kadınlar (19-30 yaş): Yaklaşık 310-320 mg
- Erkekler (31 yaş ve üzeri): Yaklaşık 420-440 mg
- Kadınlar (31 yaş ve üzeri): Yaklaşık 320-360 mg
Hamilelik ve emzirme dönemi gibi özel durumlar, kadınların magnezyum ihtiyacını artırabilir. Bunun için doktor tavsiyesi almak önemlidir.
Çocukların ve gençlerin magnezyum ihtiyaçları yaşa ve büyümeye bağlı olarak değişir. Aşağıda çocuklar ve gençler için önerilen günlük magnezyum alım miktarları verilmiştir:
- 1-3 yaş: Yaklaşık 80 mg
- 4-8 yaş: Yaklaşık 130 mg
- 9-13 yaş: Yaklaşık 240 mg (erkek), 240 mg (kız)
- 14-18 yaş: Yaklaşık 410 mg (erkek), 360 mg (kız)
Magnezyum fazlalığı neye sebep olur?
Magnezyum fazlalığı, genellikle normal bir beslenme programıyla alınan magnezyum miktarının aşırı yüksek olduğu durumlarda ortaya çıkar. Magnezyum fazlalığına nadiren yiyeceklerden alınan magnezyum neden olur. Ayrıca, magnezyum fazlalığı magnezyum takviyelerinin aşırı dozda kullanılması sonucunda da ortaya çıkabilir.
Magnezyum fazlalığına bağlı olarak ortaya çıkabilen bazı belirtiler şunlardır:
- İshal
- Mide bulantısı
- Kusma
- Karın ağrısı
- İdrarın artan miktarı ve sık idrara çıkma
- Yorgunluk
- Kas zayıflığı veya halsizlik
- Solunum güçlüğü
- Düşük kan basıncı
Magnezyum fazlalığı, sağlıklı böbrek fonksiyonlarına sahip olan kişilerde nadiren görülür. Normal böbrek fonksiyonları, fazla magnezyumun vücuttan atılmasını sağlar. Bununla birlikte, böbrek fonksiyonları zayıf olan veya böbrek rahatsızlıkları olan kişiler magnezyum birikimi riski altındadır.
Magnezyumun Faydaları Nelerdir?
Magnezyum; kemik sağlığını destekler, kemik yoğunluğunu artırır, kasların sağlıklı bir şekilde çalışmasını destekler, kas spazmlarını giderir, sinir sistemi fonksiyonlarını düzenlemeye yardımcı olur, ruh halini iyileştirir,
kalp sağlığını destekler, kan şekerinin düzenlenmesine yardımcı olur,
tip 2 diyabet riskini azaltır, enerji üretimini destekler, bağışıklık sistemini güçlendirir.
Doğumdan Sonra Magnezyum kullanılır mı?
Doğum sonrası dönemde bazı sağlık sorunlarının tedavisinde veya yönetiminde kullanılabilmektedir. Bunlar gebelik zehirlenmesi, eklampsi,
kas spazmları, depresyon ve anksiyete olarak sıralanmaktadır.
Magnezyum İlacını Kimler Kullanamaz?
Magnezyum ilacını kullanmadan önce, özellikle aşağıdaki durumları olan kişilerin doktorlarına danışması önemlidir:
- Böbrek yetmezliği
- Myastenia Gravis (Kasları etkileyen bir otoimmün hastalık)
- Kalp bloğu veya kalp yetmezliği
- Myokardiyal enfarktüs (kalp krizi)
- Magnezyum ilacına karşı alerjisi olan kişiler
- Diğer ilaç etkileşimleri: Bazı ilaçlarla magnezyum ilacının etkileşime girebilir ve yan etkileri artırabilir. Bu nedenle, kişi zaten düzenli olarak başka ilaçlar kullanıyorsa, magnezyum ilacı kullanmadan önce doktora danışılmalıdır.
Magnezyum İlacını Emziren Anneler Kullanabilir Mi?
Magnezyum ilacının emziren anneler tarafından kullanımı konusunda doktorunuzla görüşmeniz önemlidir. Magnezyum, anne sütüne geçebilir ve böylece emziren annenin bebeği tarafından alınabilir.
Magnezyum İlacının Yan Etkileri nelerdir?
Magnezyum ilacının kullanımı bazı insanlarda yan etkilere neden olabilir. Yan etkiler kişiden kişiye değişebilirken ilacın dozuna, kullanım süresine ve bireysel toleransa bağlı olarak farklılık gösterebilir. Bunlar şu şekilde sıralanmaktadır:
- Sindirim sorunları
- İshal
- Mide rahatsızlığı
- Yorgunluk ve halsizlik
- Kas zayıflığı
- Düşük kan basıncı
- Alerjik reaksiyonlar
- Deri döküntüsü, kaşıntı, nefes darlığı veya yüzde, dudaklarda şişme gibi alerjik semptomlar
Kaynak
https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/172421/nutrients
https://www.medicalpark.com.tr/magnezyum-eksikligi/hg-2019
https://www.healthdirect.gov.au/magnesium-deficiency#:~:text=pharmacist%20or%20doctor.-,How%20is%20magnesium%20deficiency%20diagnosed%3F,abnormal%20calcium%20or%20potassium%20levels.