Unutkanlık Neden Olur? Unutkanlık Nasıl Geçer?

Beynimizin en karmaşık işlevlerinden biri hafıza oluşturma ve korumadır. Hayatımızı şekillendiren anıları hatırlamamızı, bilgi ve deneyimleri saklamamızı sağlar. Ancak, zaman zaman hepimiz unutkanlıkla karşılaşırız. İsmini hatırlayamama, anahtarları nereye koyduğumuzu unutma veya randevuyu kaçırma gibi durumlar sıkça karşımıza çıkar. Bu tür geçici unutkanlıklar normal olarak kabul edilirken, bazen daha ciddi ve kalıcı unutkanlık belirtileri ortaya çıkabilir. Unutkanlık konusu, insanların yaşam kalitesini etkileyerek günlük işlevselliği zorlaştırabilmektedir.

Unutkanlık Neden Olur?

Sık sık tekrarlayan unutkanlık, ciddi problemlerin yansıması olabilmektedir. Bu problemin altında ise çeşitli nedenler bulunabilmektedir. Bunları şu şekilde sıralamak mümkündür:

·        Yaşlanma

·        Kronik stres

·        Depresyon

·        Anksiyete

·        Madde kötüye kullanımı

·        Alzheimer hastalığı, bunama ve tiroid sorunları gibi bazı tıbbi durumlar

·        Kafa yaralanmaları

·        Uyku yoksunluğu

·        Beslenme yetersizlikleri

·        Bazı tansiyon ilaçları, antihistaminikler, bazı antidepresanlar ve uyku ilaçları

·        Aşırı alkol kullanımı

Unutkanlık yaşıyorsanız, altta yatan herhangi bir tıbbi durumu ekarte etmek için bir doktora görünmek önemlidir. Yeterli uyku almak, sağlıklı beslenmek ve düzenli egzersiz yapmak gibi hafızanızı geliştirmek için yapabileceğiniz birçok şey vardır.

Unutkanlık Belirtileri

Unutkanlık belirtileri kişiden kişiye ve unutkanlığın altında yatan nedenlere bağlı olarak değişmektedir. Ancak en sık görülen belirtiler şu şekildedir:

·        İsimleri, yerleri veya önemli tarihleri hatırlamakta güçlük çekme,

·        Yeni bilgileri öğrenme ve hatırlama sürecinde zorluk yaşama,

·        Sık sık eşyaları kaybetme veya yerlerini unutma,

·        Rutin görevleri tamamlamada zorlanma, örneğin evde yapılan işleri hatırlamakta zorlanma,

·        Randevuları, toplantıları veya önemli etkinlikleri unutma,

·        Sözcükleri bulma veya ifade etmede güçlük çekme,

·        Dikkat dağınıklığı, odaklanma sorunları ve konsantrasyon eksikliği,

·        İleri planlama ve organizasyon becerilerinde zorlanma,

·        Zaman ve mekanla ilgili yönelimde sorunlar yaşama,

·        Yavaş düşünme veya yanıtları hatırlama sürecinde gecikme.

Bu belirtiler zaman zaman herkeste görülebilir ve genellikle normal kabul edilir. Ancak, günlük işlevselliği etkilemeye başladığında veya yaşam kalitesini ciddi şekilde bozduğunda, bir sağlık uzmanından yardım almanız önerilmektedir.

Aşırı Unutkanlık Neyin Belirtisi

Günlük hayatta unutkanlık problemi ile karşılaşmak her zaman ciddi bir problemi işaret etmez. Ancak bu durum sık tekrarlaması durumunda mutlaka sağlık uzmanlarına başvurulmalı ve alttaki neden tespit edilerek kapsamlı bir tedavi sürecine geçilmelidir.  Sık tekrarladığı durumlarda şu rahatsızlıkların belirtisi olabilir:

·        Alzheimer Hastalığı

·        Vasküler Demans

·        Depresyon

·        Anksiyete Bozuklukları

·        Stres veya Travma

·        İlaç Yan Etkileri

Unutkanlığa Ne İyi Gelir?

Bu problemle başa çıkmak ve hafızayı güçlendirmek için bazı yöntemler kullanabilirsiniz. Ancak bu problem sık sık tekrarlıyor ve gündelik hayatınızı etkileyecek boyuta ulaşıyorsa mutlaka uzman doktorlara başvurmalısınız. Hafızayı güçlendirmek için uygulanabilecek yöntemler şu şekildedir:

·        Düzenli Egzersiz: Egzersiz, beyin sağlığı için önemlidir. Aerobik egzersizler, kan dolaşımını artırarak beyne daha fazla oksijen ve besin taşır. Bu da hafıza ve bilişsel işlevleri destekler.

·        Sağlıklı Beslenme: Beyin için gerekli olan besinleri içeren bir dengeli diyet, hafızayı destekleyebilir. Özellikle omega-3 yağ asitleri, antioksidanlar, B vitaminleri ve C vitamininden zengin yiyeceklerin tüketilmesi önerilir.

·        İyi Uyku Almak: Uyku, hafızanın düzenlenmesi ve konsolidasyonu için önemlidir. Düzenli uyku almak, beyin fonksiyonlarını iyileştirir ve unutkanlık riskini azaltır.

·        Zihinsel Aktiviteler: Zihinsel olarak aktif kalmak, beyin sağlığını korumada yardımcı olabilir. Bulmacalar çözmek, yeni beceriler öğrenmek, müzik dinlemek, kitap okumak veya enstrüman çalmak gibi zihinsel olarak uyarıcı aktiviteler hafıza ve konsantrasyonu geliştirebilir.

·        Stres Yönetimi: Stres, hafıza ve bilişsel işlevleri etkileyebilir. Stresle başa çıkmak için gevşeme teknikleri, meditasyon, derin nefes alma egzersizleri veya yoga gibi yöntemler kullanılabilir.

·        Hafıza Teknikleri: Hafıza teknikleri, bilgilerin daha etkili bir şekilde hatırlanmasına yardımcı olabilir. Bunlar arasında kelime oyunları, öyküleme, görselleştirme ve ilişkilendirme stratejileri bulunur.

·        Düzenli Zamanlama ve Organizasyon: Günlük aktivitelerinizi ve taahhütlerinizi düzenli olarak takip etmek, unutkanlığı azaltabilir. Ajanda, hatırlatıcılar veya diğer organizasyon araçları kullanarak önemli bilgileri not almak faydalı olabilir.

·        Sosyal Bağlantılar: Sosyal etkileşimler, beyin sağlığı için önemlidir. Arkadaşlarınızla ve sevdiklerinizle vakit geçirmek, beyin fonksiyonlarını destekler ve unutkanlık riskini azaltır.

Unutkanlık Nasıl Geçer?

Unutkanlık problemini ortadan kaldırmak için ilaç, takviye gıda ve yaşam tarzı değişiklikleri kombine şekilde uygulanabilmektedir. Uzman doktorun gerçekleştireceği kapsamlı muayene ve tetkiklerin ardından altta yatan belirlenmekte ve tedavi planı bu şekilde hazırlanmaktadır. Alzheimer ve demans gibi ciddi hastalıkların henüz kesin bir tedavisi bulunmadığından hafıza güçlendirici uygulamalar ve yaşam tarzı değişiklikleri önem kazanmaktadır.

Problemin etkilerini azaltmak için düzenli egzersiz yapmalı, sağlıklı beslenmeli, yeterli uyku almalı ve stresten uzak durmalısınız. Ayrıca bulmaca çözerek, kelime oyunları oynayarak ve yeni beceriler öğrenerek zihninizi daha aktif kullanabilirsiniz. Beyin sağlığı için önemli olan Omega-3 yağ asitleri, B vitaminleri, C vitamini ve E vitamini gibi vitaminleri içeren besinleri listenize eklemeyi de ihmal etmemelisiniz.

Unutkanlığa İyi Gelen Vitamin

Vücudumuz, birçok sistemin bütünü olarak hareket etmektedir. Vitamin ve mineraller ise bütün sistemlerin sağlıklı bir şekilde çalışabilmesi için son derece önemlidir. Unutkanlık problemi, yetersiz beslenme sonucu oluşan vitamin eksikliğinden de kaynaklanabilmektedir. Bu problemin giderilmesi için sağlıklı bir beslenme düzeninin oluşturulması gerekmektedir.

·        B vitaminleri: B1 (tiamin), B6 (piridoksin), B9 (folat) ve B12 vitamini gibi B vitaminleri, sinir sistemi sağlığı ve beyin fonksiyonları için önemlidir. Et, balık, süt ürünleri, yeşil yapraklı sebzeler, kuruyemişler ve tam tahıllar gibi besinlerden alamanyanlar için b complex vitamini iadeal yöntemdir. 

·        C vitamini: C vitamini, antioksidan özelliklere sahip olup beyin sağlığını korumaya yardımcı olmaktadır. Narenciye meyveleri, kırmızı biber, kivi, brokoli ve çilek gibi C vitamini açısından zengin besinler tüketebilirsiniz.

·        E vitamini: E vitamini, beyin hücrelerini koruyan bir antioksidandır. Badem, fındık, fıstık, ayçiçeği yağı ve buğday tohumu gibi gıdalarda bulunur.

·        Omega-3 yağ asitleri: Omega-3 yağ asitleri, beyin sağlığı için önemli olan EPA (eikosapentaenoik asit) ve DHA (dokosaheksaenoik asit) içerir. Somon, sardalya, ton balığı, ceviz ve keten tohumu gibi gıdalardan omega-3 yağ asitleri alabilirsiniz.

·        Kurkumin: Kurkumin, zerdeçal kökünden elde edilen bir bileşiktir ve antioksidan ve anti-enflamatuar özelliklere sahiptir. Beyin sağlığını destekleyebilir ve hafızayı güçlendirebilir.

Bununla birlikte, tek başına bir vitaminin unutkanlık sorununu çözebileceğini söylemek zordur. Beslenmenizin genel olarak dengeli ve çeşitli olması, tüm gerekli besinleri almanızı sağlar. Eğer sorun devam ederse veya ciddi bir sağlık sorununun belirtisi olduğunu düşünüyorsanız, bir sağlık uzmanına başvurmanız önemlidir.

Vitafenix tarafından özel olarak geliştirilen COGNİZANT Fosfotidilserin ve Sitikolin İçeren Takviye Edici Gıda, 5 bileşeni tek kapsüle sığdırarak alanında ilk ve tek olmaktadır. Fosfatidilserin ve sitikolin bileşenlerini merkeze alan bu ürün, aktif B6 vitamini, L-tirozin ve ginkgo biloba ekstresi ile güçlendirilmiştir. İnsan vücudunun doğal yapı taşlarından olan fosfatidilserin, yapı onarımında görev almak ve bilişsel sağlığı iyileştirmektedir. 3 aylık ve 6 aylık kullanım sonucunda bilişsel fonksiyonlarda artış görüldüğü klinik çalışmalar ile kanıtlanmıştır.

Biberiye Yağı Unutkanlık İçin Nasıl Kullanılır?

Aromaterapi uygulamalarında ve alternatif tıpta hafıza ve konsantrasyonu desteklemek amacıyla kullanılan, uçucu özelliğe sahip olan biberiye yağı, alternatif bir yöntem olarak değerlendirilmektedir. Biberiye yağının kullanımı şu şekillerde olabilmektedir:

·        Masaj: Biberiye yağı, taşıyıcı bir yağla (örneğin hindistancevizi yağı) seyreltildikten sonra hafıza ve konsantrasyonu desteklemek amacıyla masaj yoluyla uygulanabilmektedir. Bu karışımı avuç içlerine uygulayarak, baş ve boyun bölgesine nazikçe masaj yapabilirsiniz.

·        Inhalasyon: Aromaterapi difüzöründe veya bir buhar kabında inhalasyon yoluyla da kullanılabilir. Birkaç damla biberiye yağını su dolu bir buhar kabına ekleyin ve buharı derin nefes alarak solumaya çalışın. Bu yöntem, zihinsel uyanıklığı artırabilir ve hafıza fonksiyonlarını destekleyebilir.

·        Aromaterapi: Biberiye yağı, aroma lambası veya difüzörlerle odanızda yayılabilir. Odanızı biberiye yağı ile aromalandırmak, konsantrasyonu artırabilir ve hafıza güçlendirmeye yardımcı olabilir.

Unutkanlığa İyi Gelen Besinler

Beyin fonksiyonlarını etkileyen ve hafızanın güçlendirilmesine yardımcı olan besinleri tüketerek bu problemin etkilerini azaltabilir, daha sağlıklı bir hafızaya sahip olabilirsiniz. Bunun için düzenli ve dengeli bir beslenme planı oluşturmalısınız. Unutkanlığa iyi gelen besinler şu şekildedir:

·        Somon, sardalya, ton balığı gibi Omega-3 yağ asitleri açısından zengin balıklar,

·        Ispanak, pazı, lahana gibi yeşil yapraklı sebzeler,

·        Ceviz, badem, fındık gibi yemişler ile chia tohumu ve keten tohumu gibi tohumlar,

·        Antosiyaninler ve antioksidanlar açısından zengin olan yaban mersini, çilek, böğürtlen, ahududu gibi meyveler,

·        C vitamini açısından zengin narenciye meyveleri,

·        Kepekli ekmek, yulaf, esmer pirinç gibi tam tahıllar,

·        Yeşil çay, zerdeçal, zeytinyağı, avokado gibi yüksek antioksidan içeren besinler,

·        Tavuk, hindi, yumurta, mercimek ve nohut gibi protein kaynakları,

Unutkanlık İçin Ne Yapılmalı?

Aşağıdaki yöntemleri uygulayarak hafızanızı güçlendirebilir, unutkanlık problemini aşmak için önemli adımlar atabilirsiniz:

·        Organizasyon ve Planlama: Günlük yaşamınızı düzenlemek ve hatırlamanız gereken şeyleri organize etmeniz gerekir. Ajanda, hatırlatıcılar, yapılacaklar listesi gibi araçlar kullanarak önemli görevleri ve randevuları kaydedebilirsiniz.

·        Hafıza Teknikleri: Hafıza teknikleri, bilgileri daha etkili bir şekilde hatırlamak için kullanılan stratejilerdir. Örneğin, görselleştirme, öyküleme, tekrarlama veya ilişkilendirme gibi teknikleri kullanarak hatırlama sürecini güçlendirebilirsiniz.

·        Zihinsel Aktivite ve Egzersiz: Beyni aktif tutmak, hafıza ve bilişsel işlevleri destekler. Bulmaca çözmek, yeni beceriler öğrenmek, kitap okumak gibi zihinsel aktivitelerde bulunmak faydalı olabilir.

·        Sağlıklı Yaşam Tarzı: Sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek, beyin sağlığını destekler. Dengeli beslenme, düzenli uyku, fiziksel aktivite ve stresten kaçınma gibi faktörlere dikkat etmek önemlidir.

·        Uyarıcıları Kullanma: Hatırlamanız gereken önemli bilgileri not almak veya hatırlatıcılar kullanmak faydalı olabilir. Telefonunuzdaki alarm, post-it notları, hatırlatma uygulamaları gibi araçları kullanarak hatırlatıcılar oluşturabilirsiniz.

·        Dikkat ve Odaklanma: Bilgileri daha iyi hatırlamak için dikkatinizi odaklamak önemlidir. Çevrenizdeki dikkat dağıtıcı unsurları azaltmak ve odaklanmayı güçlendirmek için sessiz bir ortam yaratmaya çalışabilirsiniz.

·        Stres Yönetimi: Stres, unutkanlığı artırabilir. Stres yönetimi teknikleri, rahatlama egzersizleri, meditasyon veya derin nefes alma gibi yöntemleri kullanarak stresi azaltmaya çalışabilirsiniz.