Prostat Büyümesi Nedir, Neden Olur? Belirtileri ve Tedavisi
Prostat, mesanenin hemen altında yer alan, hacmi ortalama 15 ila 25 mL olan erkek üreme sisteminin bir parçası olan bezdir. Prostat seminal sıvı ve prostat sıvısı üreterek doğurganlıkta, idrar sisteminin düzgün işleyişinde ve erkek cinselliğinde önemli bir rol oynar. Yaşlanmaya eşlik eden hormonal değişikliklerle birlikte prostat hacmi 40 yaşından itibaren büyüme eğilimine girer. Bu prostat büyümesine, üretra ile temas seviyesinde gelişen ve onu az çok sıkıştıran iyi huylu bir tümör olan prostat adenomu neden olur. Bazı erkeklerde bu prostat büyümesi aşırı olabilir ve idrarın atılmasını engelleyebilir.
Prostat Nedir?
Prostat, pubis ile rektum arasında yer alan ve üretranın ilk birkaç santimetresini çevreleyen erkek bezidir, mesanenin hemen altında yer alır. Prostat yaklaşık bir ceviz büyüklüğündedir ve üretrayı çevreler Seminal bezlere aittir. Görevi, boşalma sırasında spermatozoaya eklenen bir sıvıyı salgılamaktır.
Prostat Vücutta Ne işe Yarar?
Prostat, spermin çoğunluğunu oluşturan seminal sıvının üretimine katılır. Prostatın içinde, prostat üretra adı verilen bölgede, boşalmadan hemen önce seminal veziküllerden gelen sıvılar ve prostat karışır.
Prostat aynı zamanda vajinal asidite karşısında spermin hayatta kalmasını destekleme işlevine sahip şeffaf ve alkali bir sıvı olan prostat sıvısı da üretir. Ayrıca spermin pıhtılaşmasını önlemeye yardımcı olur.
Prostat, erkek cinselliğinde önemli bir rol oynar. Boşalma öncesi duyu bölgesini oluşturur. Boşalma anında prostatın içindeki düz kaslar kasılır. Boşalma kuvvetini oluşturan şey, diğer organların kasılmalarıyla birleşen bu kasılmalardır.
Prostatı Etkileyen Patolojiler Nelerdir?
Erkeklerde yaşlanmayla birlikte prostat sorunları ortaya çıkabilir. Aslında, 40/50 yaşlarından itibaren prostat büyümeye başlar ve bu bölgedeki kasları daha az tonlama eğilimi gösterir. Bu olayların tümü normaldir ancak can sıkıcı sonuçları olabilir. Bununla birlikte, prostat ağrısı ve sorunları aynı zamanda iltihaplanmadan veya aşağıdaki gibi daha ciddi bir patolojiden de kaynaklanabilir:
Prostatit
Prostatit, prostatın iltihaplanmasıdır. Çoğu zaman bakteriyel bir enfeksiyondan kaynaklanır. Alt karın bölgesinde idrar semptomlarına ve ağrıya neden olur.
Prostat kanseri
Adenokarsinom, prostat kanserinin en sık görülen şeklidir. Vakaların yaklaşık %95'ini temsil eder. Prostat kanseri erkeklerde en sık görülen kanser türüdür: 7 erkekten 1'ine, çoğunlukla da altmışlı yaşlarında prostat kanseri teşhisi konulur.
Prostat Büyümesi (İyi huylu prostat hipertrofisi)
Prostat adenomu veya iyi huylu prostat hipertrofisi olarak da adlandırılan prostat büyümesi, boyutunda ve hacminde ilerleyici bir artışla karakterize edilir. Bu durum üretrayı sıkıştırarak ve mesaneye baskı uygulayarak üriner semptomlara (sık idrara çıkma ihtiyacı, idrara çıkma sorunları, ağrı ve idrar yapmada zorluk vb.) neden olur. 60 yaşındaki erkeklerin %50'sinden fazlası, 80 yaş üstü erkeklerin ise %90'ı bu durumdan etkilenmektedir.
Prostat Büyümesi Belirtileri
Prostat adenomunun ana belirtileri idrar akımının gücünde azalma ve idrara çıkmanın yavaşlaması, sık ve acil idrara çıkma isteğidir ve bazen idrar kaçağına neden olur. Bu semptomlar hastaya bağlı olarak değişen derecelerde mevcuttur.
Prostat Büyümesine Ne Sebep Olur?
Prostat büyümesi, ilerleyen yaşla birlikte (50 yaşından sonra) çok daha sık görülür. Bu hastalığın kesin nedeni bilinmese de erkeklik hormonu üretiminde yaşa bağlı değişikliklerin prostat büyümesine neden olduğu düşünülmektedir. Ancak bu hipotez henüz doğrulanmamıştır. Bazı ilaçların bu sorunları ağırlaştırması muhtemeldir ve ilaç kullanımı idrar retansiyonunu tetikleyebilir.
Prostat Büyümesi Önlenebilir Mi?
Prostat adenomunun oluşmasını önlemek pek mümkün değildir. Ancak yol açtığı rahatsızlıklar ve komplikasyonlar belli müdahalelerle önlenebilir:
- İdrarınızı tutmayın
- İdrarın uzun süre tutulması mesaneyi tahriş edebilir.
- Akşam sıvı tüketimini sınırlandırın
- Gece kalkmak zorunda kalmamak için ölçülü bir şekilde sıvı tüketin.
- Belirli yiyeceklerden kaçının
- Baharatlı ve tuzlu yiyecekler, alkol, yüksek kafeinli içecekler (kahve, çay, kola) ve çikolata BPH semptomlarını kötüleştirir.
- İlaç tüketimine dikkat edin
- Soğuk algınlığınız varsa dekonjestan içeren ilaçları almaktan kaçının. Bu maddeler idrarın atılımını zorlaştırır.
Prostat Büyümesi Tedavisi Nasıldır?
Semptomlara ve hastalığın ilerlemesine bağlı olarak birçok tedavi yöntemi mevcuttur.
Takviye Gıdalar ve İlaçlar
Birçok besin takviyesinin prostat sağlığına yardımcı olduğunu iddia edilmektedir. Bu konuda kesin bir hipotez olmasa da semptomları hafifletmek için kombinasyon halinde kullanılır. Kesin sonuç için tıbbi değerlendirme geciktirilmemelidir.
Normal prostat fonksiyonu optimal
çinko seviyelerine bağlı olduğundan bir avuç kabak çekirdeği veya
kabak çekirdeği yağı, hormonları dengeleyerek aşırı uyarılmış prostat hücrelerinin çoğalmasını önlemeye yardımcı olabilir.
Alfa blokerler
Bu, iyi huylu prostat hipertrofisinin en yaygın tedavisidir. Bu ilaçlar prostat kaslarının ve mesane boynunun gevşemesini sağlayarak idrarın çıkmasını kolaylaştırır.
5-alfa redüktaz inhibitörler
Ana etkisi prostat büyümesinden sorumlu bir hormonu bloke etmektir. Böylece şişmiş prostat daha fazla büyümez ancak tedavi prostatın hacmini azaltmaz.
Fosfodiesteraz inhibitörleri
Bu inhibitörler esas olarak prostat hipertrofisi semptomları üzerinde etkilidir; Bu da bu hastalık ile erektil disfonksiyon arasında ortak bir neden olduğunu düşündürmektedir.
Cerrahi tedaviler
Bu tedaviler şiddetli iyi huylu prostat hipertrofisi ile ilgilidir. Genellikle prostatektomi (prostatın çıkarılması) veya adenomektomi yapılır. Ancak prostat ameliyatına gelmeden önce hastanın semptomları, anatomisi, idrar fonksiyon bozukluklarının derecesi, ameliyatın yararlarının değerlendirilmesi, riskleri ve yan etkileri (erkek kısırlığı, yumuşak doku) gibi birçok parametrenin dikkate alınması gerekir.
Fiziksel aktiviteler
İyi kas tonusu, idrara çıkma isteğinizi daha iyi kontrol etmenizi sağlar. Mesaneyi rahatsız eden sporlardan (dağ bisikleti, binicilik, tenis, voleybol vb.) kaçının.